Στο πολεοδομικό συγκρότημα Ηρακλείου – Αλικαρνασσού υπάρχουν περίπου 650.000 μέτρα δικτύων ύδρευσης (από τα οποία 350.000 μέτρα περίπου νέα και 300.000 μέτρα παλαιά τα οποία χρήζουν αντικατάστασης). Επίσης, σε ότι αφορά την αποχέτευση, υπάρχουν περίπου 500.000 μέτρα δικτύων ακαθάρτων, 12 αντλιοστάσια ακαθάρτων και 100.000 μέτρα αγωγών όμβριων. Υπάρχουν περιοχές δομημένες εκτός σχεδίου πόλης (Κορακοβούνι, Μαραθίτης, Φιλοθέη, κλπ ) όπου υπάρχει σοβαρό έλλειμμα υποδομών σε ύδρευση και αποχέτευση και μη δυνατότητα χρηματοδότησης λόγω ανυπαρξίας μελέτης και κατά συνέπεια εγκεκριμένων περιβαλλοντικών όρων. Η ΔΕΥΑΗ τα τελευταία χρόνια αντιμετωπίζει σοβαρές ελλείψεις προσωπικού, αποτέλεσμα αποχωρήσεων και απαγόρευσης προσλήψεων από την ισχύουσα νομοθεσία.
Τα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά του συστήματος υδροδότησης του Ηρακλείου συνοψίζονται ως εξής:
Ετήσιες αντλήσεις 18 000 000 m3
Ετήσια Θεωρητική κατανάλωση 16 700 000 m3 (2015) – 17 600 000 m3 (2020)
Ετήσια Τιμολογημένη κατανάλωση 8 000 000 m3
Μέσο ενεργειακό κόστος άντλησης ανά m3 0.18 €.
Μέσο συνολικό κόστος άντλησης ανά m3 0.21 € – 0.23 €
Απώλειες >55%
Μέσες ετήσιες εισροές από Φράγμα Αποσελέμη 5 000 000 m3
Αστοχίες εισροών από Φράγμα Αποσελέμη ≈ 2 φορές / δεκαετία
Πεδία γεωτρήσεων με ποσοτική υποβάθμιση Πεδία Θραψανού και Μαλίων
Πεδία γεωτρήσεων με ποιοτική υποβάθμιση Πεδία Κερης Τυλίσου και Μαλίων
Οικονομικά στοιχεία σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση επί του προϋπολογισμού εσόδων – εξόδων οικονομικού έτους 2019
Οι εισπράξεις το 2018 σε σχέση με το 2017 παρέμειναν στο ίδιο επίπεδο (2017 15,75 εκ. €, 2018 15,8 εκ. €). Οι ετήσιες αμοιβές και έξοδα προσωπικού ανέρχονται στα 5.0 εκ. € . Το ετήσιο κόστος καταναλώσεων – ΔΕΗ – ξεπερνά τα 4.5 εκ. €. Η τοκοχρεωλυτική δόση για το δάνειο της Επιχείρησης προς την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, αρχής γενομένης την 30 – 12 – 2016, για 40 χρόνια είναι 1,254 εκ. € τον χρόνο. Υπολογίζω ότι ο συνολικός δανεισμός της Επιχείρησης ανέρχεται στο ποσό των 50.0 εκ. €. Το κόστος των τοκοχρεολυσίων κυμαίνεται στο 15% των εσόδων. Αρκετές φορές η ταμειακή στενότητα δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην ομαλή λειτουργία της επιχείρησης. Παρά το γεγονός ότι η ΔΕΥΑΗ διαθέτει άξιο και ειδικευμένο προσωπικό, τα προβλήματα είναι πάρα πολλά και ζητούν άμεση λύση.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Στα τελευταία 4.5 χρόνια ο κύριος Λαμπρινός άλλαξε τρεις φορές τον Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο της ΔΕΥΑΗ. Είχα την ευκαιρία να συνεργασθώ με όλους, – αξιόλογοι άνθρωποι, με θέληση να προσφέρουν. Επιτρέψτε μου όμως να κρίνω συνολικά το έργο τους. Τι άλλαξε όσον αφορά το τελικό προϊόν που ονομάζομε πόσιμο νερό στα σπίτια μας; Είμαι βέβαιος ότι στις επόμενες μέρες όλοι οι υποψήφιοι Δήμαρχοι θα προσπαθήσουν να προσεγγίσουν το θέμα με τα γνωστά πια τετριμμένα αλλά και ξεπερασμένα παραμύθια δεκαετιών. Έχουμε τη λύση για το 50% του νερού που χάνεται και δεν τιμολογείται … έχουμε τη λύση για την καθημερινή έλλειψη τροφοδοσίας … έχουμε τη λύση για την ποιότητα του νερού που μπαίνει στα σπίτια μας … και τόσες άλλες υποσχέσεις!
Πιστεύω ότι ήλθε η ώρα να αρχίσει η διαδικασία εκπόνησης ενός συνολικού σχεδίου για την οριστική λύση του προβλήματος. Τα υδροφόρα πεδία του Ψηλορείτη και των Λασιθιώτικων βουνών από όπου αντλούνται τα υπόγεια νερά είναι σημαντικά αρκεί να αξιοποιηθούν σωστά. Υπάρχουν στοιχεία στο Γεωλογικό τμήμα της ΔΕΥΑΗ από διακεκριμένους επιστήμονες εγνωσμένης αξίας πάνω στα οποία πρέπει να βασισθεί μια νέα Δημοτική Αρχή ώστε σε συνεργασία με την Πολιτεία το πρόβλημα επάρκεια-πόσιμου νερού να δρομολογηθεί και να λυθεί οριστικά.
Ο μεσοπρόθεσμος σχεδιασμός μιας νέας Δημοτικής Αρχής πρέπει να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
Η νέα Δημοτική Αρχή πρέπει να ασχοληθεί άμεσα και σοβαρά με το θέμα της υποστελέχωσης. Δεν επαρκούν οι τεχνικοί υπάλληλοι για να επιβλέψουν και να παραλάβουν έργα που πρέπει να υλοποιηθούν, χρηματοδοτούμενα από εγκεκριμένα κονδύλια ΕΣΠΑ και από το πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ.
Να αξιοποιηθούν άμεσα τα ποσά που εγκρίθηκαν από την κεντρική κυβέρνηση για την αντικατάσταση των παλαιών δικτύων.
Να προχωρήσει με συνοπτικές διαδικασίες η αντικατάσταση όλων των παλαιών υδρομέτρων. Αυτή η παρέμβαση έπρεπε να είχε υλοποιηθεί από την παρούσα Δημοτική Αρχή για πολλούς και διαφόρους λόγους. Ήταν προεκλογική δέσμευση, δεν υπάρχει δικαιολογία ότι ο επίτροπος φταίει μαζί με την γραφειοκρατία και καθυστερήσαμε. Το όφελος για την επιχείρηση και για την πολιτική θα ήταν διπλό. Η επιχείρηση θα αύξανε τα έσοδα – τα οποία χρειάζεται – και η πολιτεία θα έκανε το καθήκον της για απονομή δικαιοσύνης. Δεν γίνεται να αδικείται ο πολίτης που χρησιμοποιεί υδρόμετρο που καταγράφει πραγματικές ποσότητες νερού. Μια επισήμανση: Ελπίζω τα νέα υδρόμετρα να είναι συμβατά στην περίπτωση που μια νέα Δημοτική Αρχή θελήσει πραγματικά να χρησιμοποιήσει τις εφαρμογές της νέας τεχνολογίας, η μέτρηση των καταναλώσεων να γίνεται με ένα εργαζόμενο που οδηγεί αυτοκίνητο με κατάλληλο εξοπλισμό και απλώς περιοδεύει και καταγράφει χωρίς να χρειάζεται να σηκώνει καπάκια φρεατίων.
Με δεδομένο ότι το φράγμα Αποσελέμη δεν μπορεί να λύσει οριστικά το πρόβλημα επάρκειας νερού, η νεα Δημοτική Αρχή πρέπει να υλοποιήσει άμεσα το σχέδιο εξόρυξης νέων γεωτρήσεων σύμφωνα με τις μελέτες που υπάρχουν στο Γεωλογικό τμήμα της ΔΕΥΑΗ. Ξέρω, θα μου πουν οι φίλοι μου που έχουν την ευθύνη και την διοίκηση της ΔΕΥΑΗ σήμερα ότι – εμείς ήδη τα έχουμε υλοποιήσει αυτά. Πιστέψτε με ξέρω τις ατέλειες και τις ελλείψεις και τι έπρεπε να έχει γίνει.
Να εγκαταλειφτεί κάθε σκέψη που έχει να κάνει με το θέμα της αφαλάτωσης του νερού. Είναι περίεργο να μιλάμε για αφαλάτωση σε ένα νησί με τεράστιους ορεινούς όγκους με βροχοπτώσεις που ξεπερνούν πολλές φορές το 1,5 μέτρο.
Μακροπρόθεσμος σχεδιασμός
Εδώ αρχίζει η έρευνα και ο συντονισμός για να φανεί πιο είναι το όραμα, η κατάρτιση, η θέληση και η δέσμευση του επόμενου Δημάρχου για την οριστική λύση του προβλήματος. Όπως ανάφερα στοιχεία και μελέτες υπάρχουν. Έχετε ακούσει για την πηγή “ ΑΛΜΥΡΟΣ”. Πρόσφατα άκουσα υποψήφιο Δήμαρχο να ανακοινώνει ότι βρήκε τη λύση αναφέροντας διάφορες παρεμβάσεις, μελέτες και οτιδήποτε φανταστείτε που έχουν να κάνουν με την πηγή “ΑΛΜΥΡΟΣ”. Μου θύμισε εξαγγελίες τύπου Αποσελέμη. Καλά, πότε επιτέλους θα αρχίσουμε να μαθαίνουμε από τα λάθη μας; Εγώ λέω ποτέ. Αν τα χρήματα δεν είναι δικά μας, αν δεν υπάρχει κανένας υπεύθυνος να ελέγξει το αποτέλεσμα … τότε κάνουμε Δημοκρατία με τα λεφτά των άλλων, όπως συνήθως διαπιστώνουν αυτοί που σκέπτονται. Η αλήθεια έχει κόστος. Ειδικά όταν ασχολείσαι με την πολιτική.
Σε ένα πράγμα συμφωνώ, η λύση υπήρχε και θα υπάρχει μόνο αν εκμεταλλευτούμε συνδυαστικά την πηγή “ΑΛΜΥΡΟΣ”, τις γεωτρήσεις και μια ποσότητα που θα έρχεται από τον Αποσελέμη. Δεν θα αναπτύξω διεξοδικά το θέμα “ΑΛΜΥΡΟΣ”, να είστε βέβαιοι ότι θα σας τρελάνουν στις αναλύσεις. Ένα μόνο σας λέω. Προσέξτε ποιοι το λένε και με ποιους συνεργάτες.
Δεν ανάφερα καθόλου το προσφιλές θέμα απωλειών στο δίκτυο ύδρευσης. Ποιος θα βγάλει τον λαγό από την τρύπα; Ποιος θα βρει που και πως χάνεται το νερό; Θέμα δεκαετιών. Είμαι μηχανικός. Εάν δεν υπάρξει συνεχής ροή νερού σε όλο το δίκτυο ύδρευσης με την απαιτούμενη πίεση, ασφαλή συμπεράσματα δεν μπορείς να βγάλεις. Το νερό θα συνεχίζει να παλινδρομεί παρασύροντας ότι βρει στο πέρασμα του, η γεύση και η ποιότητα του θα είναι πάντα προβληματική, τα δε ντεπόζιτα στα δώματα των κατοικιών και οι υπόγειες δεξαμενές τροφοδοσίας θα είναι το σήμα κατατεθέν της πόλης του Ηρακλείου. Ελπίζω, η τοποθέτηση νέων υδρομέτρων να μπορέσει να μας λύσει ένα γρίφο – καταναλώναμε ποσότητες νερού χωρίς να πληρώνουμε; Το νερό που χάνεται θέλει πολλές υποδομές και παρεμβάσεις για να διαπιστωθεί με ασφάλεια που πάει. Σε οργανωμένες κοινωνίες απώλεια νερού πάνω από 15% δεν είναι αποδεκτή. Θα μου πεις εδώ έχουμε αποδεχτεί σαν κοινωνία να αγοράζουμε ένα καφέ και να τον πληρώνουμε 2000 ευρώ, οι απώλειες μας μάραναν; Το ξέρω … δεν συμφωνείτε … είμαι και εγώ σαν τους άλλους … την ψήφο σας θέλω … προσπαθώ να σας εξαπατήσω! Σας παρακαλώ κάνετε μια διαίρεση. Εάν το νερό που έρχεται στα σπίτια μας είχαμε συνηθίσει να το πίνουμε – εγώ δεν λέω πως είναι ακατάλληλο προς πόση – τι θα κερδίζαμε; Eνα κυβικό περιέχει 1000 λίτρα νερό. Πόσο κοστίζει μια φιάλη νερού που αγοράζομε από το εμπόριο;
Πρέπει να καταλάβουμε ότι η ποιότητα και η αποτελεσματικότητα της εκάστοτε Δημοτικής Αρχής εξαρτάτε από τις δικές μας επιλογές. Σέβομαι όποιον συμπολίτη μας αποφασίσει να ασχοληθεί με τα κοινά. Έχω όμως τις αντιρρήσεις μου με εμάς όταν έλθει η ώρα να ψηφίσουμε. Ήλθε η ώρα να κάνουμε μια προσπάθεια να αξιολογήσουμε τον κάθε υποψήφιο. Έκανα τις επιλογές μου πριν καν ζητήσω την ψήφο σας. Με τα δικά μου κριτήρια. Επέλεξα εδώ και πέντε χρόνια να συνεργαστώ με τον Ηλία Λυγερό και δεν με απογοήτευσε. Συμμετείχε τα τελευταία χρόνια μαζί με τους υπόλοιπους δημοτικούς συμβούλους της παράταξης στο Δημοτικό Συμβούλιο με τον καλύτερο τρόπο. Ήταν εκεί θέτοντας θέματα ασκώντας παράλληλα μια εποικοδομητική αντιπολίτευση. Δούλεψε όλα τα θέματα που θα απασχολήσουν την νέα Δημοτική Αρχή. Στη δημοτική παράταξη “ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΕΝΕΡΓΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ” – αν ψάξετε – θα βρείτε υποψήφιους που διαθέτουν τις γνώσεις και το μεράκι για προσφορά, απαραίτητα στοιχεία ικανά να βοηθήσουν τον Ηλία Λυγερό να αντιμετωπίσει και να αρχίσει να λύνει τα προβλήματα που εδώ και χρόνια βασανίζουν τους πολίτες. Δεν υποστηρίζω ότι τα θέματα που ανάφερα για την ΔΕΥΑΗ θα λυθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα, να είστε όμως βέβαιοι ότι η διαφορά στον τρόπο αντιμετώπισης των θα αλλάξει ριζικά και αυτό θα φανεί χωρίς τυμπανοκρουσίες.
*Ο κ.Μανώλης Καροφυλάκης είναι Μηχανολόγος Μηχανικός και υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με τους “Ηράκλειο Ενεργοί Πολίτες”
πηγή : εφημερίδα Νέα Κρήτη