Κυκλοφοριακά προβλήματα Δήμου Ηρακλείου

Οι «Ενεργοί Πολίτες», τη Δευτέρα 4 Δεκέμβρη στο Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου στις 6:00 το απόγευμα, διοργάνωσαν ημερίδα με θέμα Οι προτάσεις των «Ενεργών Πολιτών» με ιστορική αναδρομή στα κυκλοφοριακά της πόλης και των κυκλοφοριακών μελετών, τα σύγχρονα κυκλοφοριακά προβλήματα του Δήμου και σκέψεις λύσεων, τη Δημοτική Συγκοινωνία και όχι μόνο.

Α. Κυκλοφοριακές μελέτες στο Ηράκλειο

Εισήγηση: Βάννα Σφακιαννάκη, Αρχιτέκτων Μηχανικός, (Ολόκληρη η εισήγηση σε μορφή PDF εδώ)

Πλαίσιο εισήγησης.

Ένα ιστορικό με συνέχειες και ασυνέχειες

1. Η μελέτη Δοξιάδη
1.1. Βραχυπρόθεσμες προβλέψεις
1.2. Μακρυπρόθεσμες προβλέψεις
1.2.1. Για το οδικό δίκτυο
1.2.2. Για την εξυπηρέτηση των υπεραστικών μετακινήσεων:
1.2.3. Για τις δημόσιες συγκοινωνίες και τη στάθμευση
2. Το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο
3. Η Μελέτη της Παλιάς Πόλης
4. Συγκρούσεις μελετών και φιλοσοφίας για την κυκλοφορία
4.1. Οι διαμπερείς κινήσεις στο κέντρο
4.2. Πεζόδρομοι – Δρόμοι ήπιας κυκλο
4.3. Σταθμοί αυτοκινήτων εκτός οδού (γκαράζ) και mini bus
4.4. Αστική συγκοινωνία

Β. Κυκλοφοριακά θέματα της πόλης του Ηρακλείου

Εισηγητής: Γιάννης Νεονάκης, Αρχιτέκτων Πανεπιστημίου Ρώμης “La Sapienza”
Master of Science Αρχιτεκτονικής-Πολεοδομίας, New Jersey Institute of Technology Η.Π.Α Πλαίσιο εισήγησης.

Πλαίσιο εισήγησης

Κατ’ αρχήν θα ήθελα να σας ενημερώσω για την συμμετοχή μου και την εμπειρία μου στην επιτροπή κυκλοφορίας του Δήμου Ηρακλείου. Συμμετέχω ουσιαστικά τα δυο τελευταία χρόνια εκπροσωπώντας την παράταξη των ενεργών πολιτών και επομένως και την πολιτική που εκφράζει αυτή η Δημοτική παράταξη και η οποία είναι γνωστή και από το πρόγραμμα αλλά και από τις παρεμβάσεις στο Δημοτικό Συμβούλιο που είναι ουσιαστικές, εποικοδομητικά αντιπολιτευτικές και καθόλου στενά κομματικές. Παράλληλα εκφράζω τις απόψεις μου γνωρίζοντας πολύ καλά την πόλη μας αλλά και με την εμπειρία που έχω ως τεχνικός πού εργάζεται πολλά χρόνια εδώ.

Τον πρώτο καιρό της συμμετοχή μου στην επιτροπή και με την νέα δημοτική παράταξη στην εξουσία του Δήμου ήμουν λίγο «διερευνητικά» αμήχανος μέχρι να καταλάβω τα πρόσωπα, τι αληθινά εκπροσωπεί ο κάθε ένας και ο εκάστοτε Προεδρεύων Αντιδήμαρχος, αλλά και τον ρόλο της επιτροπής. Πολύ σύντομα φάνηκε αυτό που γίνεται συνήθως, δηλαδή περισσότερο χρησιμοποιούνται όλες αυτές οι εισηγητικές επιτροπές στο Δημοτικό Συμβούλιο για να περνάνε αποφάσεις και πολιτικές με την «τεκμηρίωση» ότι και η επιτροπή αποφάσισε θετικά. Όλα έρχονται έτοιμα και μελετημένα τελευταία για να φανεί ότι γίνεται ένα συντονισμένο και οργανωμένο σχέδιο για το καλό αυτής της πόλης. Δεν θα μείνω σε ζητήματα αυτονόητα, όπως που πρέπει να μπει ένα σήμα, μια σήμανση στο οδόστρωμα ή πιθανόν ακόμα και τακτοποίηση της κυκλοφορίας σε μια διασταύρωση με την δημιουργία μιας κυκλικής πορείας και που όλα αυτά συμβάλουν στην ασφάλεια της κυκλοφορίας οχημάτων και πολιτών. Όμως όταν γίνονται παρεμβάσεις που εμφανώς δεν λαμβάνουν υπ’ όψιν τις εγκεκριμένες μελέτες – αναφέρθηκε η Βάνα προηγουμένως, πεζοί σαν να μην υπάρχουν, στο ιστορικό κέντρο της πόλης παραμένει κυρίαρχο το αυτοκίνητο, και εδώ συμπεριλαμβάνω τα ταξί και τα λεωφορεία και με κάθε τρόπο να εξυπηρετήσουμε επενδυτές που δημιούργησαν χώρους στάθμευσης στην καρδιά της πόλης ενώ χρόνια λέμε να απαλλαχθεί το ιστορικό κέντρο από τα οχήματα γενικώς και να δοθεί στους πεζούς.

Πριν μερικές ημέρες (24-11-17) έγινε μια εκδήλωση στο Τεχνικό Επιμελητήριο με την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης, με θέμα τα σχέδια βιώσιμης αστικής κινητικότητας (ΣΒΑΚ). Η εσπερίδα απευθυνόταν τόσο στους μηχανικούς όσο και στο ευρύ κοινό, με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση αρχών και πολιτών για το νέο μοντέλο σχεδιασμού των πόλεων που σύντομα θα βρει ανταπόκριση και σε πόλεις της Ανατολικής Κρήτης. Το Πράσινο φώς δόθηκε πλέον ρητά από το Πράσινο Ταμείο και πλέον οι πόλεις που εγκρίθηκαν προς χρηματοδότηση μπορούν να προχωρήσουν στις διαδικασίες εκπόνησης των ΣΒΑΚ, σύμφωνα με τις υφιστάμενες ευρωπαϊκές κατευθύνσεις του ELTIS.

Στην εσπερίδα αυτή έγινε ενημέρωση σχετικά με τη σύγχρονη έννοια των ΣΒΑΚ και τις διαφορές τους από τις συμβατικές κυκλοφοριακές και πολεοδομικές μελέτες, το περιεχόμενο, τις απαιτήσεις και τις προδιαγραφές εκπόνησης των σχεδίων βιώσιμης αστικής κινητικότητας, τα κρίσιμα στοιχεία που θα πρέπει να προσέξουν πόλεις με αυτοκινητοκεντρικό και τουριστικό χαρακτήρα, όπως οι πόλεις της Ανατολικής Κρήτης. Στην εσπερίδα αυτή έγινε ενημέρωση σχετικά με τη σύγχρονη έννοια των ΣΒΑΚ και τις διαφορές τους από τις συμβατικές κυκλοφοριακές και πολεοδομικές μελέτες, το περιεχόμενο, τις απαιτήσεις και τις προδιαγραφές εκπόνησης των σχεδίων βιώσιμης αστικής κινητικότητας, τα κρίσιμα στοιχεία που θα πρέπει να προσέξουν πόλεις με αυτοκινητοκεντρικό και τουριστικό χαρακτήρα, όπως οι πόλεις της Ανατολικής Κρήτης.

Ομιλητές στην εκδήλωση ήταν:

ο Θάνος Βλαστός (Πολεοδόμος- Συγκοινωνιολόγος, καθηγ. ΕΜΠ),
Αναφέρω μόνο επιγραμματικά τι είπαν και οι ομιλητές για όσους δεν ήταν στην εκδήλωση.
ο κ. Βλαστός (Από τις συμβατικές κυκλοφοριακές μελέτες στα ΣΒΑΚ)

Με πάθος υποστήριξε, σαν Ακαδημαϊκός περισσότερο και όχι ως πολιτικός, ότι πρέπει να βγουν έξω στις πόλεις ξανά οι πεζοί, τα παιδιά και οι άνθρωποι με κινητικά προβλήματα και να μπορούν να κυκλοφορούν.
Περισσότερα δίκυκλα κατά κύριο λόγο ποδήλατα και λιγότερα αυτοκίνητα.
Αποκλεισμό των διαμπερών ροών και δημιουργία βρόγχων και αναφέρθηκε στο παράδειγμα του Ρεθύμνου.
Τόνισε ότι πρώτα πολεοδομούμε και μετά βάζεις την κυκλοφορία για να επιτύχεις τους στόχους. Χαρακτηριστικά είπε σας μιλώ για πολεοδομία και μετά έρχεται η κυκλοφορία.
Όχι στάθμευση στο κέντρο η απόλυτη σχιζοφρένεια του έλληνα.
Η αστυνόμευση επιβάλλεται, εγώ θα έλεγα ότι ο πολιτισμός καλλιεργείται αλλά πρέπει και σε κάποιους να επιβάλλεται.
Η ομιλία του είχε έντονή κοινωνική αλλά και πολιτική χροιά.

ο Ευθύμιος Μπακογιάννης (Πολεοδόμος – Συγκοινωνιολόγος ΕΜΠ, (Μεθοδολογία εκπόνησης σχεδίων Βιώσιμης Ανάπτυξης)

Μετρήσεις κίνησης. Όπου χρειάζεται στην πόλη να μπαίνει κόκκινη γραμμή στα αυτοκίνητα.
Ο σχεδιασμός για την κυκλοφορία στις πόλεις είναι διεπιστημονικός και όχι συγκινωνιακός.
Ο γνωστός συμβατικός σχεδιασμός είναι με βάση το αυτοκίνητα ενώ ο σύγχρονος με βάση το περπάτημα , το ποδήλατο και το αυτοκίνητο το περιβάλλον(Δομημένο και φυσικό).

o Γεωργία Χριστοδουλοπούλου (Αγρ. Τοπογράφος Μηχανικός- Συγκοινωνιολόγος),
ο Γιάννης Λιονάκης (Πρόεδρος Ε.ΣΥ.ΠΡΟΤ.Α)

Ο κύριος Λιονάκης είπε ότι εγώ ζω από το αυτοκίνητο αλλά υποστηρίζω ότι αυτοκίνητο να φύγει από το κέντρο.
Ότι δεν υπάρχει διάλογος αλλά η θέση του ισχυρού, δεν υπάρχει κουλτούρα (πολιτισμός, παιδεία, εκπαίδευση).

o Μαρία Σίτη (Αγρ. Τοπογράφος Μηχανικός- Συγκοινωνιολόγος).

Κλείνοντας,

Θα ήθελα να ξεκαθαρίσω από την αρχή ότι αυτό που μας ενδιαφέρει είναι μια καλύτερη πόλη που να εξυπηρετεί το σύνολο των πολιτών, οι παρεμβάσεις μας να έχουν προοπτική στο μέλλον και να είναι όχι μόνο βιώσιμες αλλά αξιοβίωτες. Δεν επιδιώκουμε εξωραϊσμό και έργα βιτρίνας. Η μικροπολιτική που ασκείται στην εποχή μας έχει γίνει πλέον από συνειδητή βιωματική. Ο Αριστομένης Προβελέγγιος, που είχε κάνει την πρώτη Ρυθμιστική μελέτη για την πόλη του Ηρακλείου, είχε πει ότι η πόλη δεν ανήκει στους σημερινούς πολίτες αλλά στην κοινωνία και στις επόμενες γενιές.

Πιστεύω ότι σε τέτοιες εκδηλώσεις πάντα πρέπει να υπάρχει ένα πλαίσιο παρουσιάσεων και συζήτησης
ώστε να μην πλατειάζουμε, να ξεφεύγει η συζήτηση και να μην έχουμε αποτέλεσμα. Κατανοητό ότι ο καθένας μας έχει πολλά να πει και σκέφτεται. Ζούμε δύσκολες εποχές κοινωνικών αλλαγών και φαινομένων, συμπεριφορών που δεν υπήρχαν στο παρελθόν.

Προτείνω να γίνει σύντομα μια επόμενη εκδήλωση για το δημόσιο χώρο στις πόλεις και στο Ηράκλειο, όπου εκεί μπορούμε να μιλήσουμε ξανά για δρόμους, πλατείες, πράσινο, τείχη, πως αυτά εντάσσονται ή πως πρέπει να εντάσσονται στον σχεδιασμό της πόλης. Σε μια τέτοια εκδήλωση έχουν λόγο και θέση επιστημονικοί και κοινωνικοί φορείς της πόλης για ουσιαστικό διάλογο, όπου δεν θα είναι μια τυπική «διαβούλευση».